Täzelikler

2023-nji ýylyň 23-nji oktýabrynda Lýuksemburgda Türkmenistanyň Daşary işler ministri R.Meredow «Merkezi Aziýa - Ýewropa Bileleşigi» atly 19-njy ministrleriň duşuşygyna gatnaşdy. Daşary işler ministri çykyşynda ÝB bilen hyzmatdaşlygyň esasy ugurlaryny we uzak möhletleýin maksatly özara gatnaşykda ileri tutulýan ugurlary görkezdi.

Birinjiden, halkara parahatçylygy we howpsuzlygy goramagyň ähmiýeti nygtaldy. Şu nukdaýnazardan daşary syýasy edaranyň ýolbaşçysy, Türkmenistanyň Prezidenti Serdar Berdimuhamedowyň BMG-niň Baş Assambleýasynyň 78-nji mejlisinde global howpsuzlyk Strategiýasyny işläp düzmek baradaky teklibine aýratyn ünsi çekdi. Türkmen diplomaty, parahatçylykly çözgütler üçin bitaraplygy ulanmak hem-de ynamy we gepleşikleri dikeltmek üçin öňüni alyş diplomatiýasyna gönükdirilen bu strategiýanyň esasy ugurlary barada habar berdi.

Ikinjiden, ÝB bilen ykdysady hyzmatdaşlyk barada soraglar nygtaldy. Şunuň bilen balylykda, ministr sebitara söwda-ykdysady we maliýe hyzmatdaşlygynyň möhümligini nygtady. Ol üstaşyr baglanyşyklary berkitmekde we Merkezi Aziýada hususy pudagy ösdürmekde ÝB-niň goldawyny belläp geçdi. Şeýle hem daşary syýasy edaranyň ýolbaşçysy Türkmenistanyň Bütindünýä Söwda Guramasyna goşulmagy meselesinde durup geçdi we bu ugurda ýewropaly hyzmatdaşlar bilen mundan beýläk-de işleşmegiň möhümdigini nygtady.

Üçünjiden, Merkezi Aziýa bilen Ýewropany birleşdirýän täze ulag baglanyşyklary döretmegiň möhüm ornuny belläp, R.Meredow Hazar deňzi - Gara deňiz ýoluny ösdürmek üçin köptaraplaýyn tagallalara aýratyn ünsi çekdi. Ulag aragatnaşygyny mundan beýläk has hem berkitmek maksady bilen 2024-nji ýylda Türkmenistanda ýokary derejeli duşuşyk geçirmek teklip edildi.

Dördünjiden, energetika pudagyndaky hyzmatdaşlyk barada durup geçen türkmen diplomaty, energiýa çeşmeleriniň daşalmagynyň Türkmenistan üçin möhüm ähmiýete eýedigini belledi. Hazar üsti gazgeçirijisi arkaly Ýewropa gaz eksportyny giňeltmäge hem-de ekologiki taýdan arassa we gaýtadan dikeldilýän energiýa pudaklarynda halkara hyzmatdaşlygyny ösdürmäge aýratyn üns berildi. Şu nukdaýnazardan daşary syýasy edaranyň ýolbaşçysy, BMG-niň Baş Assambleýasynyň Türkmenistan tarapyndan başy başlanan iki rezolýusiýany ýagny, durnukly ulag we energiýa çeşmeleriniň hereketi baradaky kararlaryny goldamaga çagyrdy.

Bäşinjiden, ministr Türkmenistanyň daşky gurşawy goramak we howanyň üýtgemegini azaltmak baradaky ygrarlylygyny tassyklady. «Ýaşyl guşak» ýaly milli maksatnamalar barada çykyş etdi we döwlet Baştutanynyň howanyň üýtgemegi meselesini çözmek üçin Aşgabatda Howa tehnologiýalary sebit merkezini döretmek baradaky teklibi bilen tanyşdyrdy.

Altynjy, ýurduň durmuş-ykdysady ösüşiniň esasy hökmünde bilimiň ähmiýetini ýene bir gezek belläp R.Meredow ÝB-niň «Erazmus +» maksatnamasyna ýokary baha berdi we türkmen hem-de ýewropanyň bilim edaralarynyň arasyndaky gatnaşyklary berkitmegi teklip etdi.

Sözüniň ahyrynda ministr saglygy goraýyş we sanly ykdysadyýet ýaly dürli pudaklarda özara gatnaşyklar üçin ägirt uly mümkinçiliklere ünsi çekdi.

Lýuksemburgda geçirilen ministrler duşuşygynyň netijesinde ÝB bilen Merkezi Aziýanyň arasyndaky gatnaşyklary çuňlaşdyrmak üçin Bilelikdäki Ýol kartasy, şeýle hem ÝB-Merkezi Aziýa ministrleriniň

19-njy duşuşygynyň Bilelikdäki Beýannamasy kabul edildi.

Formata gatnaşyjy ýurtlar, 2024-nji ýylda «Merkezi Aziýa - ÝB» ministrliginiň indiki ýubileý duşuşygynyň Türkmenistanda geçirilmegini goldadylar.

mfa.gov